مکانیزم عمل کرم ترتینوئین در درمان آکنه‌های خفیف + عوارض جانبی و نحوه مصرف

جوش صورت و آکنه، از معضلاتی است که بسیاری از افراد در سنین نوجوانی و حتی بزرگسالی به آن دچار می‌شوند.

به گزارش خبرنگار حوزه كلينيك گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران؛ جوش صورت و آکنه، از معضلاتی است که بسیاری از افراد چه در سنین نوجوانی و چه در بزرگسالی به آن دچار می‌شوند و پیوسته به دنبال راه حلی برای درمان آن می‌گردند، در این بین کرم‌هایی هستند که به بهبود این عارضه کمک می‌کنند.

یکی از این کرم ها، ترتینوئین است که باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد تا امروز اطلاعاتی را پیرامون آن در اختیار شما قرار دهد، پس با ما همراه باشید.

کرم ترتینوئین چیست؟

کرم ترتینوئین (Tretinoin) یکی از دارو‌های درمان‌کننده آکنه است که کاهش دهنده آکنه‌های خفیف تا متوسط است. ترتینوئین یک نوع  ویتامین A است که به پوست کمک می‌کند تا دوباره خود را تجدید کند، علاوه بر درمان آکنه از این دارو برای صاف کردن پوست صورت و همچنین کاهش چین و چروک‌های پوستی هم استفاده می‌شود.

کرم ترتینوئین تنها برای استفاده‌ی خارجی یا موضعی است و نباید در قسمت‌های آسیب دیده‌ پوست استفاده شود.

کرم ترتینوئین با شکل کلی retina-A، درمانی برای آکنه ولگاریس و لزوماً یک اسید رتینوئیدی موثر در از بین بردن آکنه مؤثر است. ترکیب فعال خود ترتینوئین است که یکی از چندین رتینوئید موجود می‌باشد. کرم ترتینوئین در غلظت‌های متفاوتی مثل ۱/. % و ۰۵/% در دسترس است، ولی غلظت متداول آن ۰۲۵/. % می‌باشد.

این بدین معناست که هر گرم کرم حاوی ۰۲۵/. % یا ۲۵/. میلی گرم ترتینوئین می‌باشد.‌ مصرف منظم این کرم پوست را بهتر، جوان‌تر و نرم‌تر می کند، در این بین پوستی که به خاطر نور آفتاب آسیب دیده است نیز با کرم ترتینوئین درمان می شود.

مکانیزم عمل کرم ترتینوئین

استفاده از کرم ترتینوئین تجدید سلول‌های پوست در اپیدرم را سرعت می‌بخشد. مشتقات ویتامین آ تأثیری مثبت بر رشد سلول‌های پوستی جایگزین شده با سلول‌های پیر دارد. سلول‌های جدید تشکیل شده با کمک به التیام جوش‌ها، از ایجاد جوش‌های جدید جلوگیری می‌کند. همچنین سنتز سلول‌های سالم به خلاص شدن از دست اسکار‌ها کمک می‌کند.

عوارض جانبی کرم ترتینوئین

در هفته‌های اولیه درمان با کرم ترتینوئین می‌تواند کمی ناراحت کننده باشد. برای مثال کرم ترتینوئین ممکن است باعث سوزش یا ایجاد احساس سوختگی در محل استفاده شده شود. این یکی از متداول‌ترین عوارض جانبی خصوصاً در کسانی است که اولین بار از ترتینوئین استفاده می‌کنند، البته این احساس ناراحت کننده زیاد طول نمی‌کشد و کمی بعد از بین می‌رود.

محل مورد استفاده همچنین ممکن است به طور غیر عادی قرمز و حتی ملتهب شود، خارش و خشکی پوست در محل مورد استفاده نیز گزارش شده است.

حساسیت نسبت به آفتاب یکی دیگر از عوارض جانبی می‌باشد که ممکن است بعد از استفاده رخ دهد.

برخی افراد ممکن است متوجه تشدید نشانه‌های آکنه شوند اما این موضوع نباید مانع استفاده‌ روزانه از کرم شود، چرا که این عوارض جانبی تنها برای مدت کوتاهی باقی می‌ماند و سپس از آن از بین خواهد رفت، اما اگر این عوارض فروکش نکرد فوراً به پزشک معالج خود مراجعه کنید.

با کاهش مقدار کرم مورد استفاده می‌توان عوارض جانبی را کاهش داد.

نحوه‌ استفاده از کرم ترتینوئین

برای بهترین اثر بخشی کرم ترتینوئین باید مطابق دستور پزشک مصرف شود. یکی از موارد کلیدی برای به حداکثر رساندن اثرات آن شستن صورت با یک تمیز کننده ملایم قبل از استفاده می‌باشد، صورت ما اغلب پُر از چربی و آلودگی است و باید تمیز شود، البته پیش از این کار از تمیز بودن دستان خودن مطمئن شوید.

بعد از شستن صورت از حوله‌ ای تمیز برای خشک کردن صورت استفاده کنید. ژیش از استفاده از کرم ترتینوئین ۳۰-۱۵ دقیقه صبر کنید، زیرا استفاده از ترتینوئین بر روی پوست مرطوب می‌تواند باعث لایه برداری قابل رویت شده و مشکل را تشدید کند.

از کرم ترتینوئین تنها باید قبل از خواب استفاده کرد. متخصصان اغلب استفاده از این کرم در طول روز را توصیه نمی‌کنند زیرا قرار گرفتن در معرض اشعه‌ فرابنفش ممکن است باعث تخریب ترکیب فعال کرم شود.

به اندازه‌ یک نخود از کرم بردارید و بر روی محل مورد نظر بمالید. مطمئن شوید که از مقدار درست استفاده می‌کنید چرا که استفاده‌ زیاد می‌تواند باعث آسیب دیدن پوست شود.

زمان بهبودی به کمک کرم ترتینوئین

 کرم ترتینوئین چوب جادو نیست که آکنه‌ شما را بلافاصله درمان کند. این کرم اگر درست مصرف شود طی ۸ الی ۱۲ هفته می‌توان بهبود در آکنه‌ها را مشاهده کرد. همچنین به خاطر داشته باشید که این بهبود تدریجی است پس، استفاده از کرم را صرفاً به جهت اینکه در هفته‌های اول بهبود حاصل نشد متوقف نکنید.

نکاتی که در رابطه با مصرف کرم ترتینوئین باید بدانید

اگر بعد از مدت زمانی آکنه‌های شما بهبود نیافت و بدتر شد حتما به پزشک مراجعه کنید.

از این دارو در نواحی چشم، بینی و دهان استفاده نکنید.

برای نتیجه‌گیری بهتر باید دارو را به طور منظم و طبق دستور پزشک مصرف کنید.

هیچ‌گاه خودسرانه از این دارو برای بهبود پوست کودک استفاده نکنید.

اگر با مصرف این دارو دچار قرمزی و سوزش مداوم می‌شوید بهتر است با پزشک مشورت کنید.

در صورتیکه سابقه ابتلا به بیماری‌هایی مثل اگزما داشته‌اید، قبل از مصرف این کرم با پزشک در این رابطه مشورت کنید.

هر نوع سابقه حساسیت دارویی که داشته‌اید را با پزشک در میان بگذارید.

کرم ترتینوئین را بر روی پوست‌های آفتاب سوخته استفاده نکنید.

سایر محصولات پوستی را حداقل یک ساعت پس از مصرف موضعی ترتینوئین مصرف نکنید.

فهرست تمامی دارو‌هایی که در حال استفاده از آن هستید را در اختیار پزشک قرار دهید، ممکن است کرم ترتینوئین با برخی از دارو‌ها تداخل داشته باشد.

چنانچه مصرف یک نوبت از دارو را از دست دادید، به محض اینکه بخاطر آوردید، آن را مصرف کنید. اما اگر به زمان مصرف دوز بعدی نزدیک می‌باشید از مصرف آن صرف نظر کنید، برای جبران نوبت از دست رفته نوبت بعدی را دو برابر نکنید.

بهترین دما برای نگهداری کرم ترتینوئین دمای اتاق است.

در صورت بروز عوارض پوستی باید دفعات مصرف کاهش یافته و یا مصرف دارو موقتاً قطع شود.

مصرف بیش از اندازه این دارو اصلا توصیه نمی‌شود.

دارو را روی نواحی آسیب‌دیده یا تحریک شده پوست استفاده نکنید.

طی درمان با این دارو حتی در روز‌های ابری هم از لباس محافظ و کرم ضد آفتاب (SPF ۱۵ یا بالاتر) استفاده کنید.

مصرف کرم ترتینوئین در بارداری باید با احتیاط باشد.

طی درمان با این دارو از شوینده‌های ملایم استفاده کنید تا از تحریک پوست جلوگیری شود.

این دارو معمولا برای افراد بالای ۱۲ سال تجویز می‌شود.

کرم را در طول روز و زیر لامپ‌های زرد به هیچ وجه استفاده نکنید.