در اکثر موارد بعد از اتمام دوره های رشدی جنس مونث کوتاه تر از جنس مذکر است

می گویند متوسط طول قد فرزندان نسل امروز از نسل های قبلی کوتاه تر است. با پیشرفت علم و بالارفتن سطح دانش عمومی بسیاری از خانواده ها مایلند تمام تلاش خود را برای کمک به رشد موثر فرزندشان داشته باشند. به همین دلیل با دکتر  وفا، رئیس انجمن تغذیه ایران به گفتگو نشستیم تا ببینیم واقعا قد و غذا به هم ربطی دارند؟

نقش تغذیه بر روند رشد و نمو کودک چیست؟
پیروی از اصول تغذیه ای صحیح بر روند رشد و نمو و سلامت قدی کودک تاثیر مستقیم دارد، یعنی می تواند موجب بلند قد تر شدن کودک و رسیدن به پتانسیل قدی ناشی از ژنتیک شود. بالطبع اگر کودک برنامه غذایی بی کیفیتی داشته باشد، به طول قدی لازم نمی رسد و از استانداردهای رشدی خود عقب می ماند. والدین باید توجه داشته باشند که اگرچه تغذیه سالم در بیان خصوصیات ژنتیک فرزندشان اثر دارد اما قد صفتی است که توسط ژن های به ارث رسیده از والدین و حتی تاثیر ویژگی های ژنتیک یک نسل قبل تر (یعنی پدر و مادربزرگ ها) بیان می شود. اگر مادر و پدر و خانواده های آنها قدی کوتاه یا متوسط داشته باشند، نباید از عامل تغذیه معجزه بخواهند. برخی والدین تصور می کنند اگر به میزان کافی مواد پروتئینی و کلسیم دار به فرزندشان بدهند، قد فرزندشان ۲۰ -۳۰ سانتی متر از خود آنها بلند تر می شود.

از چه زمان باید مراقب تغذیه کودک بود؟
از دوران جنینی باید مراقب تغذیه نوزاد بود. خانم باردار باید بداند شیوه تغذیه ای او از همان ابتدای دوران بارداری بر سلامت فرزندش اثر دارد. اگر خانمی در دوران باردرای از لحاظ برخی ریز مغذی ها دچار سو تغذیه باشد، ممکن است ناخواسته بر طول قد فرزندش اثر منفی بگذارد. یعنی این مسئله بر حداکثر پتانسیل رشد کودک بعد از تولد موثر است. صفر تا ۲ سالگی هم محدوده سنی بسیار مهمی برای رشد کودک محسوب می شود زیرا بنا به منحنی های استاندارد رشد در بخش هایی از این محدوده شاهد افزایش سرعت رشد هستیم. در محدوده ۴ تا ۶ سالگی هم در برهه های زمانی خاصی سرعت رشد در کودکان افزایش می یابد. بنابراین اگر کودک در این سه دوره بحرانی دچار سو تغذیه شود، رشد قدی او به شدت تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

قد مثل وزن بر نمی گردد
کودکان در مواجهه با بیماری، مقداری وزن از دست می دهند که بعد از دوره نقاهت با پیروی از الگوی تغذیه ای سالم و صحیح می توانند این وزن از دست رفته را جبران کنند اما اگر به دنبال سوء تغذیه در هر یک از دوره های بحرانی رشد، میزان رشد کودک از حد لازم کمتر شود، این فرصت از دست رفته رشدی، دیگر به هیچ عنوان در دوره های بعدی زندگی قابل جبران و بازگشت نیست و برای همیشه از دست رفته است. برای رسیدن به حداکثر پتانسیل رشد به تمام مادران توصیه می شود در دوره های آموزشی مراکز بهداشت که برای شیوه تغذیه سالم کودکان در نظر گرفته شده، شرکت کنند تا مبادا خسارت جبران ناپذیری به رشد و نمو فرزندشان وارد شود. اگر والدین شرایط لازم برای مراجعه به مشاوران تغذیه را دارند بهتر است چند وقت یک بار توصیه های تغذیه ای لازم را برای فرزندشان دریافت کنند.

افزایش قد با مکمل